ADAKALE (Hi)STORies

ADAKALE Tarihi ve Hikayeleri. Kaybolan Cennetten Hatıranın Arşivlenmesine


„Bir Fincan Kahvenin Kırk Yıl Hatırı Vardır” der bir Türk atasözü.

Adakale’ye ilişkin her anlatım, bir Türk kahvesinin güçlü kokusu ile kaplıdır. Web sitemiz böylece Adakale tarihinin ve hikayelerinin, konu hakkında ilgi duyan herkes için arşivlendiği sanal bir kahvehanedir. Biz malzemeleri sunuyoruz, sonrasında ise herkes kahvesini kendi zevkine göre hazırlar.

 16 yy Osmanlı İznik çini modern yorumu
© ADAKALE (Hi)STORies

Adakale yaşıyor!


Adakale/Ada Kaleh 500 m. genişliğinde ve 1.7 km. uzunluğunda, Tuna Nehri üzerinde yer alan, 1970 – 1971 yılında Demir Kapılar Barajının (Barajul de la Porțile de Fier) inşası sonucu sular altında kalan bir kale adasıydı. Çoğu Türk kökenli, sayıları yaklaşık olarak 680 olan adanın sakinleri, adadan tahliye edildiler. Kendilerine yerleşme konusunda Romanya veya Türkiye arasında seçme olasılığı tanındı. Tarih boyunca farklı devletler tarafından yönetilen Adakale, siyasi, askeri ve kültürel bir sınır ve çeşitli kültürlerin bir buluşma noktası oldu. Yalnızca son üç yüzyılda, ada Avusturyalı, Osmanlı ve Romen toprağı olmuştur.

Yarım asırdan fazladır ki, ada hem araştırma hem de kültürel projeler için sürekli bir ilham kaynağını temsil etmektedir. Adanın tarihi, trajik sonu, maddi ve manevi mirası, sakinlerinin yer değiştirmesinin doğurduğu insani dram, Akdeniz ikliminin yaratığı özel büyü, bitki örtüsü ve insanları, kısa ve uzun filmler, öyküler, romanlar, resimler, 3 D rekonstrüksiyonları, fotoğraf ve kart postal koleksiyonları, röportajlar, videolar, mülakatlar, anı yazıları, müzelerin içinde bulunan özel salonlar v.s. gibi önemli miktarda sanat eseri, belgesel ve anıtsal materyalin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Tüm bunlar adada yaşamış veya adayı yalnızca ziyaret edenlerin fotoğrafları, kart postalları, resimleri, eşyaları ve anıları aracılığı ile adanın hatırasını “kurtarma” ve “canlı tutma” arzusunu kanıtlamakta ve değeri paha biçilmez bir arşivi temsil etmektedir.

Sorin Adam – Adakale, suluboya, 2021.
ADAKALE (Hi)STORies projesi için görevlendirilen sanat eseri

ADAKALE (Hi)STORies Projesi


ADAKALE (Hi)STORies adanın tarihine ilgi duyanlar ve aynı zamanda bölgesel ötesi ve ulusal kültürel ve diplomatik tarihiyle ilgilenen araştırmacılar için ortak bir sanal buluşma alanıdır.

ADAKALE (Hi)STORies yarım asır önce Tuna’nın suları altında kalan kültürel ve tarihi adanın tanıtımı için adanmış, akademik metodoloji kullanarak Adakale’nin tarihini ve hatırasını arşivlemek amacı ile oluşturulmuş bir web sitesi, sanal bir kütüphane ve araştırmalar için bir temeldir. Portal, Adakale hakkında yeni bir kültürel veya akademik proje geliştirmek isteyen herkes için düzenli, erişilebilir, kullanışlı bir biçimde sunulan sanat eserleri, kurgu ve kurgu dışı yazılar hakkında bilgi ve detaylar içermektedir.

© Bogdan Cristel

ADAKALE (Hi)STORies projesi GCE-HSG Research Dissemination Grant: Borderland Studies in Eastern Europe and the Black Sea Region aracılığı ile Center for Culture and Governance in Europe – University of St. Gallen tarafından finanse edilmektedir ve Bükreş Üniversitesi Tarih Fakültesi Türk Araştırmaları Merkezi partnerliğinde gerçekleştirilmektedir.